ثوبان صحابی رسول خدا
یکى از صحابه پیامبر صلی‌الله علیه و آله به نام «ثوبان» که نسبت به حضرت محبت و علاقه شدیدى داشت، روزى باحال پریشان خدمتش رسید، پیامبر صلی‌الله علیه و آله از سبب ناراحتى او سؤال نمود، در جواب عرض کرد: زمانى که از شما دور مىشوم و شمارا نمىبینم ناراحت مىشوم، امروز در این فکر فرورفته بودم که فرداى قیامت اگر من اهل بهشت باشم، مسلماً در مقام و جایگاه شما نخواهم بود و بنابراین شمارا هرگز نخواهم دید و اگر اهل بهشت نباشم که تکلیفم روشن است و بنابراین درهرحال از درک حضور شما محروم خواهم شد، بااین‌حال چرا افسرده نباشم؟! آیههاى 69-70 سوره نساء[1] نازل شد و به این‌گونه اشخاص بشارت داد که افراد مطیع پروردگار در بهشت نیز همنشین پیامبران و برگزیدگان خدا خواهند بود، سپس پیامبر ص فرمود: به خدا سوگند، ایمان مسلمانى کامل نمىشود مگر اینکه مرا از خود و پدر و مادر و همه بستگان بیشتر دوست دارد و در برابر گفتار من تسلیم باشد.[2]
قَالَ سَیِّدُنَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: ثَمَانُ خِصَالٍ مَنْ عَمِلَ بِهَا مِنْ أُمَّتِی حَشَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى مَعَ جُمْلَةِ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِینَ قِیلَ وَ مَا هِیَ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ مَنْ زَوَّدَ حَاجّاً أَوْ أَغَاثَ مَلْهُوفاً أَوْ أَعْتَقَ مَمْلُوکاً وَ رَبَّى یَتِیماً وَ أَهْدَى ضَالًّا وَ أَطْعَمَ جَائِعاً وَ أَرْوَى عَطْشَاناً وَ صَامَ یَوْماً شَدِیدَ الْحَرِّ؛ روایت‌شده از رسول خدا که فرمود: هشت خصلت است که هر کس از امّت من به آنها عمل کند حق‌تعالی محشور گرداند او را با پیغمبران و صدیقان و شهیدان و صالحان عرضه داشتند یا رسول‌الله آن هشت خصلت کدم است. فرمود: کسى که زاد و توشه دهد حجّ کننده را به فریاد رسد بیچاره را که فریادرس طلبد بندهاى آزاد کند یتیمى را تربیت کند گمراهى را هدایت کند گرسنهاى را سیر کند تشنهاى را سیراب نماید روزه بگیرد روزى که هوا سخت گرم باشد.[3]
قَالَ علی علیه‌السلام: مَنْ بَکَى مِنْ ذَنْبٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ مَنْ بَکَى خَوْفَ النَّارِ أَعَاذَهُ اللَّهُ مِنْهَا وَ مَنْ بَکَى شَوْقاً إِلَى الْجَنَّةِ أَسْکَنَهُ اللَّهُ فِیهَا وَ کَتَبَ لَهُ أَمَاناً مِنَ الْفَزَعِ الْأَکْبَرِ وَ مَنْ بَکَى مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً؛ حضرت علی علیه‌السلام فرمود: هر کس بر گناهى اشک ریزد خدا او را بیامرزد و هر کس از ترس آتش گریه کند خدا او را از آتش نگه دارد و هر کس به عشق بهشت گریه کند خدا او را در بهشت جاى دهد و او را از سختى روز قیامت ایمن کند و هر کس از خوف خدا گریه کند خدا او را با پیامبران و راست‌گویان و شهیدان و مردمان شایسته برانگیزاند و محشور کند و نیکو همراهانید پیامبران و شهدا و صالحین.[4]
[1]. «وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً - ذلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ کَفى بِاللَّهِ عَلِیماً؛ و کسى که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز) همنشین کسانى خواهد بود که خدا نعمت خود را بر آنها تمام کرده، از پیامبران و صدیقان و شهداء و صالحان و آنها رفیقهاى خوبى هستند. این موهبتى است از ناحیه خدا و کافى است که او (از حال بندگان و نیات و اعمال آنها) آگاه است.» سوره نساء آیات 69-70
[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 3، ص 459.
[3]. کراجکى، محمد بن على، معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، ص 62.
[4]. دیلمى، حسن بن محمد، إرشاد القلوب إلى الصواب، ج 1، ص 97.
سبحانی، محمد ، لختی تامل، ص 99
