اصلاح الگوی مصرف «اسراف»
مولف: محمد سبحانی یامچی
انتشارات: هستی نما
سال نشر: بهار 1388
تعداد صفحات: 200 در قطع رقعی
مقدمه
ابتلای شدید به اسراف و تبذیر،یکی از مشکلاتی است که جامعه اسلامی از دیرزمان به آن دچار بوده و هست، بطوری که زیادهروی در مصرف ومصرف گرایی مشکلات اقتصادی متعددی را برای جامعه اسلامی بوجود آورده و مانع پیشرفت و ترقی کشور شده است .متاسفانه مشکل اسراف و ولخرجی و تضییع اموال عمومی آن چنان در تار و پود جامعه ما ریشه دوانیده است که کارشناسان ،صرفهجویی و مصرف بهینه وبه تعبیر صحیح تر«اصلاح الگوی مصرف» را یکی از راههای اساسی جهت پیشرفت و عدالت و تنظیم اقتصاد جامعه ذکر میکنند.
اسراف و تبذیر یکی از مذمومترین اعمال از دیدگاه قرآن وآموزه های دینی است بطوری که قرآن کریم ضمن وعده عذاب به مسرفین، به شدت از آن نهی کرده وآن را یک برنامه فرعونی دانسته است.«أَنَّ الْمُسْرِفِینَ هُمْ أَصْحابُ النَّار؛افراطگران همدمان آتشند».[1]«إِنَّ فِرْعَوْنَ لَعالٍ فِی الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِین؛در حقیقت، فرعون در آن سرزمین برترىجوى و از اسرافکاران بود».[2]
با عنایت به کمبود منابع زمینی نسبت به افزایش وتراکم جمعیت، هرنوع اسرافکاری موجب محرومیت از نعمتهای الهی خواهد بود،بدین منظور ضروری است راههایی جهت پیشگیری و درمان آن اتخاذ شود. متأسفانه امروزه اسراف و تبذیر به صورت یک عرف و عادت و گاه یک ارزش در خانواده ها درآمده است. جهت مبارزه و درمان این بلیه لازم است مبانی اخلاقی،فرهنگی و عرفی جامعه تغییریافته و درک صحیحی از این مشکل به خانواده ها داده شود. بدین منظور،رسانههای جمعی خصوصا رسانه ملی،نهادها و سازمانها نقش مهمی جهت نهادینه کردن فرهنگ صرفه جویی و بهینه مصرف کردن و اصلاح الگوی مصرف ایفا میکند.
از آن جا که قرآن مجید و آموزه های دینی گرهگشای بسیاری از مسائل علمی، فرهنگی و اجتماعی است، در این نوشته از دیدگاه قرآن و سخنان حضرات معصومین:که به فرمایش پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دو ثقلی هستند که با تمسک به آنها انسان از گمراهی در امان است.[3] ضمن ریشه یابی علل و عوامل اسراف، راههای مبارزه و پیشگیری و درمان آن بیان می شود.
[3] .«عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله: أَنَّهُ قَالَ إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا کِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیْتِی وَ إِنَّهُمَا لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ».وسائل الشیعه،ج33،ص27،ب5،ح33144.